Κλάδεμα Μόρφωσης Αμπέλου
Το κλάδεμα αποτελεί την πιο σημαντική και δαπανηρή (μετά τον τρυγητό) εργασία στην αμπελοκαλλιέργεια. Ως κλάδεμα μπορεί να θεωρηθεί η αφαίρεση ζώντων τμημάτων του πρέμνου διαφορετικής μορφής και ηλικίας.
Απαιτεί ειδικές γνώσεις για την επιλογή των ορθών τμημάτων του πρέμνου που θα διατηρηθούν καθώς και δεξιότητα για την σωστή εκτέλεση των τομών. Ανάλογα την εποχή, το κλάδεμα μπορεί να χωριστεί είτε σε χειμερινό κλάδεμα είτε σε θερινό κλάδεμα καθώς και ανάλογα τον επιθυμητό στόχο, χωρίζεται σε κλάδεμα καρποφορίας όπου γίνεται κάθε χρόνο και έχει ως στόχο τον προσδιορισμό και την θέση των παραγωγικών μονάδων καθώς και σε κλάδεμα μόρφωσης όπου εκτελείται κατά τα πρώτα στάδια ζωής της αμπέλου με στόχο να δοθεί στο πρέμνο η σωστή μορφή και τέλος το επιθυμητό σχήμα μόρφωσης.
Ανάλογα το ύψος του κορμού, την κατεύθυνση των βραχιόνων, την ανάπτυξη του φυλλώματος καθώς και το σύστημα υποστύλωσης, τα σχήματα μόρφωσης μπορεί να χωριστούν σε κυπελλοειδή, γραμμικά και κρεβατίνα. Στα κυπελλοειδή το ύψος του κορμού είναι από 10 έως 100cm και ο αριθμός των βραχιόνων από 3-10. Χαρακτηρίζονται από συμπαγές και σφαιρικό (σαν κύπελο) σχήμα με πυκνή βλάστηση και περιορισμένη φιλική επιφάνεια. Στα γραμμικά σχήματα μόρφωσης το ύψος του κάθετου κορμού συνήθως είναι ψηλότερος από του κυπελλοειδής ενώ το επιθυμητό μήκος του οριζόντιου κορμού είναι 70-120cm. Μπορούν να χωριστούν είτε σε μονόπλευρο ( οριζόντιος κορμός προς μια κατεύθυνση) είτε σε γραμμικό (οριζόντιος κορμός προς 2 κατευθύνσεις), ενώ οι βραχίονες σχηματίζονται στην άνω πλευρά του οριζόντιου κορμού. Η κρεβατίνα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα υψίκορμο κύπελο με κάθετη και οριζόντια υποστύλωση.
Τα πλεονεκτήματα του κυπελλοειδούς σχήματος μόρφωσης είναι ότι αποτελείται από απλό σχήμα μόρφωσης χωρίς ιδιαίτερο σύστημα υποστύλωσης με αποτέλεσμα την οικονομικότερη εγκατάσταση. Ενώ τα μειονεκτήματα του κυπελλοειδούς σχήματος αναφέρονται στην περιορισμένη ανάπτυξη των πρέμνων και το πυκνό-συμπαγές φύλλωμα που βοηθά την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών. Τα γραμμικά σχήματα μπορούν να χαρακτηριστούν από καλύτερη διάταξη του φυλλώματος και σταφυλιών με αποτέλεσμα τον καλύτερο αερισμό και φωτισμό τους. Επίσης, το συγκεκριμένο σύστημα μόρφωσης βοηθάει στην εκμηχανοποίηση των καλλιεργητικών φροντίδων. Τα μειονεκτήματα των συγκεκριμένων σχημάτων μόρφωσης είναι το υψηλό κόστος εγκατάστασης, η δυσκολία μόρφωσης όπως και οι αυξημένες καλλιεργητικές τεχνικές που απαιτούνται. Τέλος, η κρεβατίνα χαρακτηρίζεται από μεγάλες διαστάσεις φυλλικής επιφάνειας που βοηθά στην αυξημένη παραγωγή καθώς και την προστασία των σταφυλιών από την ηλιακή ακτινοβολία καθώς και τις χαμηλές θερμοκρασίες του φθινοπώρου. Σαν μειονεκτήματα χαρακτηρίζονται το αυξημένο κόστος μόρφωσης και υποστύλωσης, η δυσχέρεια της εκμηχάνισης των αμπελουργικών επεμβάσεων καθώς και η ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών κάτω από το πυκνό φύλλωμα.
Παρόλα αυτά, σαν κριτήρια επιλογής των σχημάτων μόρφωσης, δεν χαρακτηρίζονται μόνο τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του κάθε σχήματος μόρφωσης. Οι ενδογενείς ιδιότητες της αμπέλου με τους συγκεκριμένους ειδικούς χαρακτήρες της κάθε ποικιλίας, οι ηλιοθερμικές δυνατότητες σε συνδυασμό με το ύψος των βροχοπτώσεων και την ένταση των ανέμων όπως και οι φυσικόχημικές ιδιότητες του εδάφους, το υψόμετρο και η κλίση της κάθε περιοχής αποτελούν περεταίρω κριτήρια και την σωστή επιλογή του κατάλληλου σχήματος μόρφωσης.