11/9/1908 – 11/9/2020 – 112 Χρόνια από το θάνατο του Gustav Clauss

Ἡ ἱστορία τῆς «ἐν Πάτραις ἀνωνύμου οἰνοποιητικῆς ἑταιρίας ὑπὸ τὴν ἐπωνυμίαν “ΑΧΑΪΑ”» ἀρχίζει ὅταν ἕνας εὐαίσθητος καὶ ρομαντικὸς φιλέλλην Γερμανός, γεννημένος στὸ Seltmans τῆς Βαυαρίας, ὁ Gustav Clauss (1825-1908), ἀποφασίζει νὰ ἐγκατασταθεῖ στὴν Ἑλλάδα.

Τὸ 1848 ἔρχεται στὴν Κέρκυρα γιὰ νὰ ἐργαστεῖ σὲ μία ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες γερμανικὲς ἐμπορικὲς ἑταιρείες, τήν «Fels & Co», ποὺ ἀπὸ τὰ μέσα τῆς δεκαετίας τοῦ 1840 εἶχε δραστηριοποιηθεῖ καὶ στὴν Πάτρα. Μετὰ ἀπὸ πρόταση τῶν «Fels & Co», ὁ G. Clauss ἔρχεται τὸ 1852 στὴν Πάτρα γιὰ νὰ ἀναλάβει τὴ διεύθυνση τοῦ τμήματος ἐξαγωγῶν τῆς ἑταιρείας. Τὴ διεύθυνση τοῦ τμήματος εἰσαγωγῶν εἶχε ὁ Theodor Hamburger (1822-1883), ποὺ εἶχε ἔλθει στὴν Πάτρα τὸ 1847 γιὰ νὰ ἐργαστεῖ στὸν ἴδιο οἶκο. Ἡ φιλία καὶ ἡ συνεργασία τῶν δύο ἀνδρῶν διατηρήθηκε μέχρι καὶ τὸν θάνατο τοῦ τελευταίου.

Ὅταν δημιούργησε δικό του οἰνοποιεῖο στὸν Ριγανόκαμπο, συνέβαλε τὰ μέγιστα στὴν Ἑλληνικὴ οἰνοποιία. Ἔχουν γραφεῖ καὶ θὰ γραφοῦν ἀκόμα πολλὲς μελέτες πάνω στὸ θέμα αὐτό. Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ ἀγγίζει βαθύτερα τὸν ἄνθρωπο, εἶναι ἡ κοινωνική του συμβολή. Γύρω ἀπὸ τὸ Οἰνοποιεῖο του, τὴν «ΑΧΑΪΑ», ὀργάνωσε ἕναν οἰκισμὸ τὰ κτίσματα τοῦ ὁποίου, ἀκόμη καὶ σήμερα, ἐντυπωσιάζουν.

Οἱ οἰκογένειες τῶν ἐργαζομένων εἶχαν ἐξασφαλίσει τὴ στοιχειώδη ἐκπαίδευση γιὰ τὰ παιδιά τους, καὶ πολλὰ ὅταν μεγάλωναν ἐξασφάλιζαν καὶ ἐργασία. Στὴν Πάτρα ὁ G.Clauss ἦταν ἐξαιρετικὰ ἀγαπητὸς στοὺς ἐμπορικούς, βιομηχανικοὺς καὶ κοινωνικοὺς κύκλους. Ὑπῆρξε πολλὰ χρόνια Πρόξενος τῆς Γαλλίας στὴν Πάτρα, καὶ οἱ δεξιώσεις καὶ «χορευτικαὶ ἑσπερίδες τὰς ὁποίας ἔδιδε, μένουσιν ἀλησμόνητες». Εἶχε λάβει τέσσερα παράσημα: «τὸν Σταυρὸν τοῦ Σωτῆρος, τὸ παράσημο τοῦ Σιδηροῦ Στέμματος τῆς Αὐστρίας, τὸ Τουρκικὸ Μετζητιὲ καὶ τὸ παράσημο τοῦ Λεοπόλδου τοῦ Βελγίου».

Τὸ 1858 ὁ G. Clauss παντρεύεται τὴ Θωμαΐδα Καρπούνη (1836-1901), κόρη συνταγματάρχη, ὑπασπιστῆ τοῦ Βασιλιᾶ Ὄθωνα καὶ μιᾶς Βαυαρέζας ἀπὸ τὸ Μόναχο, κυρίας ἐπὶ τῶν τιμῶν τῆς Βασίλισσας Ἀμαλίας. Τὸ ζεῦγος μένει στὴν Πάτρα καὶ τὸ 1860 ἀποκτᾶ μία κόρη, ποὺ τὴν ὀνομάζει Ἀμαλία.

Τὸ 1861 ἀγοράζει γῆ καὶ καλλιεργεῖ ἀμπελῶνες σὲ τέλεια διάταξη, ποὺ ἀναπτύσσονται ἰδιαίτερα σὲ αὐτὰ τὰ ἐδάφη. Ὀργανώνει ἕνα μικρὸ ληνό, μία ἀποθήκη καὶ ἕνα κελλάρι μὲ τὰ πρῶτα βαρέλια, ποὺ δὲν ξέρουμε τὸν ἀριθμό τους. Ἐκτὸς ἀπὸ τὶς κατοικίες τῶν ἐργατῶν κτίζονται ἀποθῆκες, κελλάρια, ἐργαστήρια, σταῦλος καὶ βαρελοποιεῖο, ἐνῶ μέριμνα τοῦ δημιουργοῦ τοῦ οἰκισμοῦ ἦταν καὶ ἡ ὕδρευσή του. Φέρνει νερὸ ἀπὸ τὶς πηγές, κατασκευάζει δεξαμενή, χυτοσιδηρὸ ἀγωγὸ καί, στὸν ἁμαξιτὸ δρόμο Πατρῶν-Καλαβρύτων ποὺ διασχίζει τὴν περιοχή, χτίζει μία πέτρινη βρύση. Τὸ 1865 ὁ G. Clauss ἀγοράζει καὶ ἄλλη γῆ, φυτεύοντας καινούριους ἀμπελῶνες. Τὴν ὅλη περιοχὴ ὀνομάζει «Gutland», ποὺ σημαίνει «εὔφορη γῆ», ὅπως τὴν ἔλεγε ἡ κόρη του κατ’ ἀντιστροφὴ τοῦ ἀρχικοῦ «Landgut», ποὺ σημαίνει «κτῆμα», καθὼς διαβάζουμε στὸν ὁδηγό “Patras und seine Weine”.

Τὸ 1872 ἡ οἰνοποιία τοῦ G. Clauss μετατρέπεται σὲ μετοχικὴ ἑταιρεία μὲ τὴν ἐπωνυμία «ΑΧΑΪΑ». Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ 1880 ἡ κόρη τοῦ G. Clauss, Ἀμαλία, παντρεύεται τὸν βαρόνο Εmanuel von Perfall καὶ ἐγκαθίσταται στὸ Μόναχο ἐνῶ, τὸ 1883, πεθαίνει ὁ Theodor Hamburger, ἡ ἑταιρεία φαίνεται νὰ πηγαίνει καλά.  Κορυφαία οἰνοποιητικὴ δημιουργία τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, εἶναι ἡ Μαυροδάφνη, ἕνα ἐκλεκτό, γλυκό, κόκκινο κρασί, ποὺ καθιέρωσε διεθνῶς τὴ φήμη τῆς «ΑΧΑΪΑ».

Στὶς 11 Σεπτεμβρίου 1908 ἐπιστρέφοντας ἀπὸ τὴ Γερμανία στὴν Πάτρα μέσῳ Ἰταλίας, ὁ Gustav Clauss ἄφησε τὴν τελευταία του πνοὴ μέσα στὸ πλοῖο. Ὁ φιλέλλην, εὐαίσθητος, ρομαντικὸς καὶ ἐξαιρετικὸς ἐπιχειρηματίας ἐνταφιάστηκε στὴ Gutland κοντὰ στὸ ἐκκλησάκι τοῦ Ἁγίου Θωμᾶ, στὸ μέρος ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε διαλέξει καὶ ἑτοιμάσει.

^{Βιβλιογραφία:}

Ροδούλας Σταθάκη-Κούμαρη: «Ἡ οἰνοποιὸς ἑταιρεία “ΑΧΑΪΑ” καὶ τὰ χειροποίητα βαρέλια της»-Πάτρα 2011